Oddziaływania między atomami prowadzą do samoorganizacji atomów i powstawania kryształów przestrzennych. W 2012 roku Frank Wilczek postawił pytanie czy podobna samoorganizacja może zachodzić również w domenie czasu? Innymi słowy czy kwantowy układ wielu ciał może samoorganizować się w czasie i spontanicznie zacząć poruszać się ruchem periodycznym. Początkowy pomysł Wilczka okazał się niepoprawny, ale jego idea stała się inspiracją dla naukowców i dziedzina kryształów czasowych została zapoczątkowana.
Kryształami czasowymi zainteresowaliśmy się niedługo po publikacji artykułu Wilczka i zaproponowaliśmy realizację dyskretnego kryształu czasowego w izolowanym periodycznie zaburzanym układzie atomowym. Później podobne zjawisko zostało opisane w układach fizyki ciała stałego. Oprócz badań spontanicznego formowania struktur krystalicznych w czasie, jesteśmy zainteresowani realizacją różnych faz fizyki fazy skondensowanej w domenie czasu. Okazuje się, że lokalizacja Andersona i wielociałowa lokalizacja oraz topologiczne fazy mogą być realizowane również w wymiarze czasowym. Więcej informacji można znaleźć w książce Time Crystals
![]() ![]() |
Czasowa sieć (po lewej) utworzona przez ultrazimne atomy odbijane przez dwa oscylujące atomowe lustra (po prawej). |
W naszej grupie zajmujemy się również teoretycznymi badaniami ultrazimnych gazów atomowych. Nasze zainteresowania koncentrują się na: kolektywnych wybudzeniach (solitony, wiry), ultrazimnych gazach w potencjałach sieci optycznych, układach z nieporządkiem, topologicznych fazach oraz problemie pomiaru w kwantowych układach wielu ciał.